Fast Money. Sonraİçindekiler1 Nebulizatöre su konur mu?2 Nebulizatör neden buhar vermez?3 Nebulizatör buhar makinesine su konulur mu?4 Öksürüğe buhar verilir mi?5 Pulmicort Ventolin karıştırılıp kullanılır mı?6 Nebulizatör ne için kullanılır?7 Buhar makinesi neden buhar yapmaz?Nebulizatöre su konur mu?Nebulizatörler normal şartlarda sıvı ilaçların konulmasıyla kullanılır. Solunum yolu hastalığınızın türüne göre doktorunuzun vereceği ilacı kullanmak iyileşmeniz için etkili olacaktır. Aynı zamanda eğer ciddi bir hastalık durumunuz yok ise nebulizatörde tuzlu su karışımı ya da saflaştırılmış su da neden buhar vermez?Brülörün içindeki su henüz ısınmamış olabilir. Buhar düğmesine basıldıktan sonra brülörün suyu ısıtması gerekir. Yaklaşık 30 saniye sonra cihaz buharlamaya buhar makinesine su konulur mu?Cihazda kullanılan suyun temiz olması, hatta mümkünse makinenin içerisine damıtılmış distile su konulması buhar verilir mi?Buhar tedavisi artık iyi gelmiyor veya öksürüğü daha da artırıyor şikayetini getirir. İşte bunu nedeni astım ilaçlarından nefes açıcı olanların reflüyü tetikleyici Ventolin karıştırılıp kullanılır mı?VENTOLİN YA DA EŞDEĞERLERİ, PULMİCORT YA DA EŞDEĞERLERİ İLE KARIŞTIRILARAK VERİLEBİLİR. – BU İLAÇ SADECE ÖKSÜRÜK, NEFES DARLIĞI NÖBETİ OLDUĞUNDA, BU ŞEKİLDE ATAKLAR GEÇİRDİĞİNDE GEÇİCİ BİR SÜRE KULLANILIR, SÜREKLİ ne için kullanılır?Solunum yolu rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılan nebulizatör, sıvı şekilde bulunan ilaçları hastanın soluyabilir parçacıklar haline getirir. Sıvı haldeki ilaçlar cihazdaki basınçlı hava etkisiyle buhar hale getirilir. Böylece ilaçlar akciğere kadar inerek solunum yolları makinesi neden buhar yapmaz?Nebulizatör cihazı çalışıyor fakat buhar vermiyorsa, kompresör arızası yaşanma olasılığı yüksektir. Bu tür durumlarda cihaz tamiri gerekebilir. Cihaz tamirinde, hasta tehlikesi yaşanmaması için, uzman kişiler tercih edilmelidir. Çocuğu olan herkesin evinde bir buhar makinesi bulunuyor. Solunum yolu rahatsızlıklarında buhar tedavisi uygulanıyor. Çoğu anne-babanın zihnini “Acaba buhar tedavisinde kullanılan ilaçların zararı var mı?” sorusu kurcalıyor. Nebülizasyon yani buhar tedavisi hakkında merak edilenleri Denizli Tekden Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat İnan yanıtladı. Her anne ve baba, hastalanan çocuklarının ilaç kullanımını sıkıntılı bir süreç olarak görür. İlaçların etken maddelerini ve yan etkilerini araştırma yoluna gider. Şurup, iğne gibi ilaçların ve vitamin türevlerinin kullanılması dahi bazı tedirginlikler yaratırken, günümüzde bu faktörlere bir de buhar tedavisi nebülizasyon eklendi. Burun, yutak ve gırtlağın iltihaplanması olarak açıklanan üst solunum yolu enfeksiyonu tedavisinde, özellikle çocuklarda, sıkça kullanılmaya başlanan buhar tedavisinin zararı var mı? Denizli Tekden Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Murat İnan ile anne-babaların zihinlerindeki soru işaretlerine cevap olacak bir röportaj yaptık. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Bulaşıcı etkisi görülen soğuk algınlığının en çok görüldüğü yaş grubu nedir? DR. MURAT İNAN Soğuk algınlığı her yaşta görülebilmekle birlikte en sık 6 yaş altında rastlanmaktadır. Çocuklar 1 yaşından itibaren 5-6 yaşlarına kadar, yılda 3-8 kez Üst Solunum Yolu Enfeksiyonuna yakalanabilir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Üst solunum yolu enfeksiyonu, daha çok hangi şekilde bulaşır? DR. MURAT İNAN Bulaşma, öksürük hapşırma ile havaya yayılan damlacıkların solunum yolu ile alınmasıyla veya el teması ile olur. Bu nedenle kapalı ve havasız ortamlar risk faktörüdür. Hasta kişilerle temastan kaçınma ve hijyene dikkat ederek risk azaltılabilir. DENİZLİHABER Bulaşıcılıkta kreş-okul faktörü nedir? DR. MURAT İNAN Bulaşıcılıkta en önemli faktör kalabalık yaşam alanlarıdır. Kreşler, okullar, toplu taşıma araçları, kalabalık iş yerleri virüslerin yayılması için önemli zemin oluşturmaktadır. Hasta olan çocukların hastalığı süresince okul ve kreşe gönderilmemesi uygun olacaktır ve böylece virüsün yayılımı azaltılabilir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN İlaç tedavisinde antibiyotik kullanılması hangi durumlarda şart? DR. MURAT İNAN Üst solunum yolu deyince burun, sinüsler, yutak farinks ve gırtlak larinks anlaşılır. Bu bölgelerin iltihaplarına da üst solunum yolu enfeksiyonu denir. Üst solunum yolu; kulak ve alt solunum yolları ile bağlantılıdır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotik kullanımı gereksizdir. Tedavi süresini ve sonucunu değiştirmez. Komplike olan durumlarda sinüzit, kulak iltihabı gibi durumlarda doktor kontrolünde antibiyotik kullanılabilir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Koruyucu aşılar tavsiye edilir mi, aşı her yaş grubu çocuk için yapılabilir mi? DR. MURAT İNAN Grip aşısı 6 ayın üzerindeki çocuklara yapılabilmektedir. Koruyuculuk % 70-80 oranındadır. Özellikle astım, kalp hastalığı, böbrek hastalığı ve şeker hastalığı gibi enfeksiyonlar açısından yüksek risk grubunda olan çocukların aşılanması tavsiye edilir. Bunun yanında sık enfeksiyon geçiren ve okul-kreş devamsızlığı çok olan çocuklar aşılanabilir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Nebülizasyon buhar tedavisinin yarattığı etki nedir? DR. MURAT İNAN Buhar tedavisi nebülizasyon adı verilen ve nebülizatör denilen bir makine ile bazı ilaçların buhar yolu ile akciğere ulaştırılarak bronşit, bronşiolit, astım gibi bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bahsedilen buhar ilaçları hastalığın tipine ve kullanılan ilaca bağlı akciğerde oluşan spazmı azaltarak oluşan enflamasyonu iltihabi reaksiyonu baskılayarak tedaviye destek olur. Bunun yanında soğuk buhar dediğimiz su buharı tedavisi de larenjit ses tellerinin etkilendiği üst solunum yolu enfeksiyonu tedavisinde kullanılmaktadır. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Son yıllarda yoğunlaşan buhar tedavisine hangi aşamada başvurulmalı? DR. MURAT İNAN Buhar tedavisi doktor kontrolünde yapılmalıdır. Bronşiolit, bronşit ve astım gibi nefes darlığı yapan akciğer hastalıklarında solunumun rahatlatılması ve tedaviye destek amaçlı kullanılmaktadır. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Buhar tedavisinde kullanılan ilaçların, yaş grubuna göre dozu var mı? DR. MURAT İNAN Buhar tedavisinde kullanılan çok sayıda ilaç vardır. Yaş gruplarına ve özellikle tedavi uygulanacak hastanın kilosuna göre doz ayarlaması yapılmaktadır. Bu nedenle tedaviyi veren doktorun belirlediği dozlara uyulmalıdır. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Buhar tedavisi en fazla kaç gün ve günde hangi sıklıkla uygulanmalı? DR. MURAT İNAN Hastalığın tipi ve şiddetine bağlı olarak aylarca uygulanabileceği gibi gün içinde saat başı bile verilebilmektedir. Enfeksiyonun ve hastanın durumuna göre doktor buhar tedavisinin sıklığını ve süresini belirleyecektir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Küçük yaşlarda çocuğu olan her ailenin evinde mutlaka bulunan bu cihazlar niçin bu kadar yoğun kullanılmaya başladı? DR. MURAT İNAN Gereksiz ve abartılı kullanımları saymazsak viral enfeksiyonların sıklığının artması, kalabalık ve kapalı ortamlar, hava kirliliği, sigara dumanı ve özellikle alerjik bünye buhar tedavisinin kullanımın artmasındaki sebeplerdendir. SEVİNÇ ÇAĞLAYAN Çocuklarda buhar tedavisi bağışıklık arz edecek bir durum yaratır mı? astım ile bir ilgisi var mıdır? DR. MURAT İNAN Atopisi allerjik bünyeye sahip ve bu nedenle sık tekrarlayan bronşioliti olan çocuklarda buhar tedavisi uygulanmaktadır. Hastalığın belli bir tekrar aşamasından sonra koruyucu bazı tedaviler verilmektedir. Akciğeri güçlendirmek amacıyla koruyucu olarak verilen vitamin tarzı destekler, çocukların bünyesini güçlendirerek, hastalıkların ağır geçirilme oranını azaltır. Çocuklarda görülen bronşiolitin tedavisi için kullanılan nebülizasyon ilaçları, ileride astım hastası olacak kanısı uyandırmamalıdır. Astım çok farklı bir hastalık olup, çocuklara uygulanan buhar tedavisinin bununla kıyaslanması yanlıştır. Doktor kontrolünde ve gerektiğinde yapılan tedavinin herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Tembelleşme ve buharsız iyileşmeme gibi spekülasyonlar doğru değildir. Çocuğun yaşı büyüdükçe ve alerjik bünye ile ilgili bazı tedavilerden sonra buhar tedavisine olan gereksinim giderek azalmaktadır. Nebülizasyon tedavisinin, iyileşmeye destek niteliği taşıdığını belirten Dr. İnan, çocuklardaki üst solunum yolu enfeksiyonu görülme sıklığının, yaşları büyüdükçe azalacağını da hatırlattı. Bu tür bulaşıcı hastalıklara karşı vücut direncinin artırılması için sağlıklı beslenmenin gerektiğini vurgulayan Dr. İnan, bulaşıcılığı en aza indirmek için ise hem evde hem okullarda, çocuklara hijyen eğitimi verilmesinin çok önemli olduğunu söyledi. Buhar orucu bozar mı! Buhar banyosu orucu bozar mı... Ramazan ayında bu soruların cevapları araştırılıyor. İşte orucu bozan ve bozmayan durumlar bu haberimizde detaylı bir şekilde yer alıyor... Orucu bozan şeyler Sual Ramazan orucunu bozan şeyler nelerdir? CEVAP Ramazan orucunu bozup, yalnız kaza gerektiren şeyler 1- Boğaza kar ve yağmur kaçması, 2- Astım spreyi kullanmak, 3- Zorla bozdurulmak, 4- Buruna sıvı ilaç koymak, 5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.] 6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek, 7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi, 8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek, 9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak, 10- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi, 11- Vücuda ilaç şırınga etmek, 12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak, 13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması, 14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek, 15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak, 16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak, 17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması, 18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî'de bozmaz.] 19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak, 20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması, 21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek, 22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması, 23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî'de bozmaz.] 24- Dil altına konan ilacı emmek, 25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi, 26- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması, 27- Lavman yaptırmak, [Mâlikî'de bozmaz.] 28- Özel olarak su buharı teneffüs etmek, 29- Burundan genze giden kanı yutmak, 30- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak, 31- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.] 32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi, 33- Mastürbasyon yapmak, 34- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli'de bozmaz.] 35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir. 36- Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir. 37- Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz. Orucu bozan şeyler Sual Dinde reformcular, Kolaylaştırın, güçleştirmeyin hadisini, Abdest alırken ağza bulaşan su orucu bozmadığı gibi, ağza sıkılan ilaçlı sprey de orucu bozmaz. Burun damlası da içeri girse bile bozmaz. İğne veya serumla ilaç vermek, makattan ve vajinadan fitil kullanmak, dilaltı hapını emmek ve kulağa damlatılan ilaç da orucu bozmaz şeklinde yorumluyorlar. Bu yorumlar yanlış değil mi? CEVAP Elbette yanlıştır. Hepsi, dört mezhepte de orucu bozar. Fıkıh kitaplarında gıda veya deva [ilaç] olan bir şeyi yutmak orucu bozar deniyor. Kum, toprak, maden gibi gıda ve deva olmayanlar ise orucu bozar, fakat kefaret gerektirmez. Redd-ül-muhtar Gıda ve deva olanların serumla, iğneyle verilmesi orucu bozar, kefaret değil kaza gerektirir. Mesela açık yaraya konulan sıvı veya katı ilaç emilirse, orucu bozar, fakat kefaret gerekmez. Astım spreyinin içinde ilaç olduğu için bozar. Ağza girip yutulan bir şeyin, az veya çok olmasının önemi yoktur. Bir damla ilaç veya bir damla su, isteyerek yutulursa oruç bozulur, kefaret de gerekir. Abdest alırken istemeden yutulursa kefaret gerekmez, çünkü bunda kasıt yoktur. Abdest alırken ağızda kalan yaşlığı yutmakla, ağza burna verilen ilacın yutulması mukayese edilemez, çünkü abdest almak zarurettir. İlaç almak da zarurettir denirse, zaten oruç tutamayacak kadar hasta olanın oruç tutmamasına ruhsat verilmiştir. İyileşince tutar. Reformcuların dediği gibi, Hem ilacı alır, hem de oruçlu olurum demek çok yanlıştır. Dört mezhepte de ve bütün müctehid imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe [içeriye] giderse oruç bozulur. Şâfiî'de, dimağ [beyin], karın, bağırsak, mesane birer cevftir. Mesela, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur. Şafii'de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur. Sağlam deriden bıçak, cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğneyle adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur. Hanefi'deyse, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur. Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir. O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar. Sadece kaza gerekir. Tıp, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildirirken, hiç kimse, Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe [yani dimağ ve mesane gibi yerlere] gitmez diyemez. Derse de ilmî olmaz, indî olur ve hiç kıymeti olmaz. [Buradaki Hanefîyle ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi gibi, Şâfiîlerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğn-il-muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerh-i İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır.] Lavman yaptırmak, Maliki hariç, diğer mezheplerde bozar. El-fıkh-u alel-mezahib-i erbaa Makattan ve vajinadan fitil kullanmak, hatta pamuğun girip kaybolması, parmağın yaş olarak girmesi, kulağa ilaç damlatmak ve burna sıvı ilaç çekmek de orucu bozar. Redd-ül-muhtar, Hindiye, Hidaye Dilaltı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğneyle ilaç zerki gibi olup orucu bozar. Ağız içindeki mukozadan değil de, vücuttaki sağlam deriden emilen ilaçlar bozmaz. Kulağa konan ilaç Sual Kulağa veya buruna konan ilaç, tedavi amaçlı olduğu için orucu bozmaz diyenler çıkıyor. Tedavi amaçlı olunca, bu ilaçlar ve serumlar orucu bozmaz mı? CEVAP Tedavi maksatlı olanlar da elbette orucu bozar. Oruçlu, kasten gıda yahut ilaç olarak bir şeyi yiyip içerse, kefaret de gerekir. Şırınga [enjeksiyon] yaptırır veya buruna ilaç akıtır yahut kulağa yağ damlatırsa veya ufak taş ve benzeri yenmeyen veya iğrenilen, tiksinilen bir şeyi yutarsa sadece kaza gerekir. Redd-ül-muhtar Tedavi veya gıda maksadıyla da olsa, serum da, iğne yaptırmak gibi orucu bozar ve kaza gerekir. Kefaret gerektirmemesi, ağızdan verilmediği içindir. Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şey, gıda ve deva olmasa bile orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur. Tahtavi Demek ki, tedavi maksadıyla yani ilaç olarak da olsa, zaruretsiz bir şey yiyip içmek, orucu bozduğu gibi kefaret de gerekiyor. Tedavi maksadı olsun olmasın, kulağa veya buruna akıtılan ilaç kazayı gerektiriyor. Tedavi amaçlı olunca orucu bozmaz demek, dinimize aykırıdır. İlaç orucu bozmaz mı? Sual Bir dinde reformcu, Kulağa ilaç damlatılsa, buruna sıvı ilaç çekilse, astım spreyi kullanılsa oruç bozulmaz, çünkü tedavi amaçlı ilaç ve damlalar orucu bozmaz. İlaç kullanılması bir beslenme işi değildir, oruca karşı direnç kazanma faaliyeti sayılmaz. Onun için orucu bozmaz diyor. İlaç almak orucu bozmuyor mu? CEVAP Elbette bozar. İlaç alınması orucu bozmaz demek dini sulandırarak yıkmak demektir. Fıkıh kitaplarında deniyor ki Faydalı bir şey yiyip içince, gıda veya deva olarak veya keyif veren bir şey ağızdan mideye gidince oruç bozulmuş olur, kefaret de gerekir. Açık yaraya konulan sıvı veya katı ilaç emilirse oruç bozulur. Vücuda, gıda ve deva olmadığı hâlde, ağızdan yutulan, bir taş, bir kâğıt parçası da girse, orucu bozar. Suyun illa ağızdan burundan girmesi şart değildir, taharetlenirken makata su kaçarsa oruç bozulur. Bir kimse şırınga yaptırır, burnuna bir ilaç akıtır veya kulağına yağ damlatırsa yahut vücut veya baş yarasına ilaç akıtır da ilaç hakikaten içine ve beynine işlerse veya ufak taş ve benzeri insanın yemediği veya iğrenip tiksindiği bir şeyi yutarsa kaza lazım gelir. Dürr-ül muhtar, Redd-ül muhtar, Hindiyye, S. Ebediyye Orucu bozanlar Sual Gözyaşları, yüzden akan terler, yağan yağmur yahut kar, ağzımızı kapattığımız hâlde boğazımıza kaçarsa orucumuz bozulur mu? CEVAP Evet, bozulur ve kaza gerekir. Eğer kasten ağzımızı açıp yağmurun, karın girmesini sağlarsak kefaret de gerekir. Nimet-i İslâm Kulağa ilaç koymak Sual Hanefî'yim diyen biri, Kulağa ilaç damlatmak orucu bozmaz gibi yanlış bir hükmü nasıl verebiliyor? CEVAP Belki, mezhepsiz demesinler diye Hanefî'yim demiş olabilir. Çünkü mezhebi olan kimse, aklına göre kıyaslar yapmaz, mezhep kitaplarından nakiller yapar. Kulağa damlatılan ilacın mideye veya boğaza gitme şartı yoktur. Kulağa damlatılan yağ veya ilaçlar orucu bozar. Dürr-ül muhtar, Redd-ül muhtar, Mülteka, Fetâvâ-i Hindiyye, Hidaye, Nimet-i İslam, Mecmua-i Zühdiye, Dürer ve Gurer Şâfiî mezhebinde kulağının içine bir şey sokmak da orucu bozar. Çünkü kulağın içi mide hükmündedir, hattâ bir erkek idrar yoluna pamuk koysa bile orucu bozulur. Çünkü tabiî menfezden içeri girmiş oluyor. Şâfiî'de kulak da tabiî bir menfez yani deliktir. El-fıkhü alel mezahibil-erbea'da, Şâfiî'de, bir çöpü kulağa sokmak da orucu bozar. Çünkü kulağın içi, vücudun iç kısmından sayılır deniyor. O kişi, Astım spreyi ile ağza püskürtülen oksijenli ilaç orucu bozmaz, çünkü miktarı azdır diyor. Hâlbuki hiçbir kitapta Çoğu bozar, azı bozmaz diye bir kayıt yok. Gıda değil veya deva değil, küçücük bir taş veya kum tanesi de boğaza girince bozduğu, yukarıda adı geçen kitapların hepsinde bildirilmektedir. Dil altı hapı, az ilaç emildiği için orucu bozmaz diyor. Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir. Orucu bozar. Mezhebimizin hükmüne uymayıp da aklını ölçü alan kim olursa olsun itibar etmemelidir. İğne yaptırmak orucu bozar mı? Sual S. Ebediyye'de, iğne [enjeksiyon] yaptırmanın, serum vermenin İmameyn'in kavline göre orucu bozmadığı yazılıdır deniyor. Doğru mu? CEVAP Doğru değil. Bir yanlış anlaşılma var. Serum ve iğne, dört mezhepte de orucu bozar. S. Ebediyye'de Merakıl-felah şerhinden alınarak şöyle deniyor Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi. Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da Orucu bozar buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır. S. Ebediyye Görüldüğü gibi, yapılan iğnelerin, serumların orucu bozduğu açıkça bildirilirken, Bozmaz diyenlere itibar etmemelidir. Orucu bozup, kazayı gerektiren hâller Sual Ramazan ayında, sadece orucu bozup, kefareti değil de kazayı gerektiren hâller, durumlar nelerdir? Cevap Oruç, hata ile bozulsa, mesela, abdest alırken, boğaza su kaçsa veya zorla orucu bozdurulsa, ihtikan ederse, burnuna sıvı ilaç, kolonya veya duman, başkasının içtiği sigara dumanı yahut, ud ağacı, anber ile tütsülenip dumanını çekse, kulağına ilaç damlatsa, derideki yaraya koyduğu ilaç içeri girse ve iğne ile ilaç şırınga edilse, kağıt, taş, maden parçası, pamuk, ot, pişmemiş pirinç, darı, mercimek tanesi gibi, ilaç ve gıda olmayan şey yutulsa, zorlayarak ağız dolusu kusulsa, dişi kanayan, yalnız kanı veya tükürükle müsavi, eşit miktarda karışık kanı yutsa, fecir doğduğunu yani imsak vakti girdiğini bilmeyerek yese, güneş battı zannederek orucu bozsa, oruçlu olduğunu unutup yedikte, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etse, uyurken ağzına su akıtılsa veya cima olsa, niyet etmeden oruç tutsa veya Ramazanda sabaha kadar niyet etmeyip, sonra niyet etse bile, yani kuşluk namazı zamanından, dahveden sonra oruç tutmazsa, bunların hepsinde oruç bozulur ve bayramdan sonra, bir günü için yalnız bir gün kaza etmek lazım olur. Kefaret lazım olmaz. Boğaza yağmur, kar kaçsa, oruç da, namaz da bozulur, kaza lazım olur. Geceden dişleri arasında kalan şeyi, bilerek yutsa, nohut tanesi kadar ise, bozulup kaza lazım olur. Nohuttan küçükse bozulmaz. Unutarak yiyen kimse, orucu bozulmadığını bildiği hâlde, yine yer ve içerse, kaza ve kefaret lâzım olur. Sual Kulağa yağ damlatmak, lavman yaptırmak, orucu bozar mı? Cevap Bu konuda Fetâvâyı Hindiyyede deniyor ki “İhtikan, lavman yapmak, kulağına yağ damlatmak orucu bozar ise de, kefaret lazım olmaz. Helada taharetlenirken içeri su kaçarsa, orucu bozar.” Sual Tozlu, dumanlı şeyleri koklamak ve piyasadaki çiklet denilen sakızları çiğnemek orucu bozar mı? Cevap Tozlu dumanlı şeyleri koklamak ve çiklet çiğnemek orucu bozar. Sual Vücuttaki yaraya konan katı veya sıvı ilaçlar, orucu bozar mı? Cevap Konu ile alakalı olarak Merâkıl-felâh şerhinde deniyor ki “Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı olsun, beyne ve hazım, sindirim yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri gittiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise, içeri gittiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi.” Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da orucu bozar, buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır. KAYNAKDİNİMİZİSLAM

uyurken çocuğa buhar verilir mi